|
Cmentarz Hutniczy w Gliwicach / Der Hüttenfriedhof
in Gleiwitz
Biografie pochowanych osób / Biografien
|
|
Christoph
Mendel
22.02.1777–
3.01.1845
Urodził
się w
Janowiczkach
koło
Jawornika
(Johanesburg
bei
Jauernigk).
Szkolił
się w
Lądku
(Landeck),
tam też
pobierał
pierwsze
lekcje
rzeźby.
Dalej
kształcił
się we
Wrocławiu,
w
założonej
w 1791
roku
szkole
artystycznej.
Gdy
Reden
szukał w
1802
roku
modelarza
do Huty
Gliwickiej,
polecono
mu
właśnie
Mendla.
Jako że
w
Gliwicach
nie było
wtedy
odpowiedniego
dla
niego
mieszkania,
pozostał
we
Wrocławiu
i
doskonalił
umiejętności
modelowania
pod
kierunkiem
dotychczasowych
nauczycieli
–
profesora
Bacha i
rzeźbiarza
Josepha
Mattersbergera.
Pracę w Hucie rozpoczął w 1802 roku w biurze, a w
1808
roku
został
zaprzysiężony
jako
modelarz.
Ożenił
się z
Dorotheą
z domu
Schuch (1778 – 25.04.1861
OW
nr 18 z
30.04.1861
r.).
Mieli
syna
Frantza,
zmarłego
jako
dziecko,
o innych
dzieciach
nie
znalazłam
informacji.
Christoph
Mendel
dużo i
ciężko
chorował.
Zmarł 3
stycznia
1845
roku (OW
nr 2 z
7.01.1845
r.),
pogrzeb
odbył
się trzy
dni
później
po
uroczystościach
pogrzebowych
w
kościele
pw.
Wszystkich
Świętych.
Conajmniej
do 1929
roku na
jego
grobie
znajdował
się
żeliwny
krzyż.
|
Najprawdopodobniej
był
pierwszym
artystą
i
modelarzem
odlewni. Przypisuje
mu się
wykonanie
ok. 20
sygnowanych
pozycji
m.in. w
1844
czterech
cynowych
lichtarzy
dla
kościoła
św.
Trójcy. Wykonał pierwsze plakiety noworoczne Huty Gliwickiej,
a
również
w 1816
roku
popiersie
grafa
Redena,
w 1823
modelował
głowice
kolumn
do zamku
hrabiego
Raczyńskiego
w
Poznaniu
i
księcia
Lichnowskiego
w
Austrii.
|
|
|
Rheinisches
Eisenkunstguss-Museum
w
zasobach
https://global.museum-digital.org/ |
|
Christoph Mendel wurde in Johanesburg bei Jauernigk geboren.
Seine Ausbildung erhielt er in Landeck, wo er auch seinen ersten
Bildhauerunterricht erhielt. Er bildete sich dann in Breslau weiter, und
zwar an der 1791 gegründeten Kunsthochschule. Als Reden im Jahre 1802
einen Modellbauer für die Gleiwitzer Eisenhütte suchte, wurde ihm gerade
Mendel empfohlen. Da es zu dieser Zeit in Gleiwitz keine geeignete
Unterkunft für ihn gab, blieb er weiterhin in Breslau und verfeinerte
seine Fähigkeiten als Modellbauer und dies unter der Anleitung seiner
ehemaligen Lehrer, d.h. Professor Bach und Bildhauer Joseph
Mattersberger. Im Jahre 1802 startete er mit der Arbeit in der
Eisenhütte als Büroangestellter und wurde im Jahre 1808 als Modellbauer
vereidigt. Wahrscheinlich war er auch der erste Künstler und Modellbauer
der Gleiwitzer Gießerei. Ihm wird unter anderem die Herstellung von etwa
20 signierten Gegenständen zugeschrieben, darunter aus dem Jahre 1844
vier Zinnleuchter für die Dreifaltigkeitskirche. Er fertigte ebenfalls
die ersten Neujahrsplaketten für die Gleiwitzer Hütte sowie im Jahre
1816 eine Büste des Grafen Reden. 1823 modellierte er die Säulenköpfe
für das Schloss des Grafen Raczyński in Posen und des Fürsten Lichnowski
in Österreich.
Er heiratete Dorothea, geb. Schuch (1778–25.04.1861). Zusammen hatten sie einen Sohn
Frantz, der leider im Kindesalter verstarb; über seine weiteren Kinder
wurden keine Informationen geliefert. Christoph Mendel war oft und lange
schwer krank. Er starb am 3. Januar 1845. Seine Beerdigung fand drei
Tage später nach der Trauerfeier in der Allerheiligenkirche statt.
Zumindest bis 1929 befand sich auf seinem Grab ein gusseisernes Kreuz.
Übersetzung:
Sebastian Mrożek
|
|
Christoph Mendel was born in Janowiczki near Jawornik (Johanesburg
bei Jauernigk). He was educated in Lądek/Landeck, where he also took his
first sculpture lessons. Then he continued his education in Wrocław, at
the art school founded in 1791. When in 1802 Count Reden was looking for
a model maker for the ironworks in Gliwice, Mendel was recommended to
him. Since there was no suitable accommodation for him in Gliwice at
that time, he stayed in Wrocław and perfected his modeling skills under
the supervision of his former teachers, i.e. Professor Bach and the
sculptor Joseph Mattersberger. In 1802, he started working in an
ironworks as a clerk, and in 1808 he took an oath as a model maker. He
was probably also the first artist and model maker in the Gliwice
foundry. He is credited with, among other things, making about 20 signed
objects, including four tin candlesticks (1844) for the Church of the
Holy Trinity. He also made the first New Year's tablets for the
Gleiwitzer Hütte, and in 1816, a bust of Count Reden. In 1823, he made
models of column heads for the castle of Count Raczyński in Poznań and
Prince Lichnowski in Austria.
He married Dorothea née Schuch
(1778–25/04/1861). They had a son, Frantz, who died in infancy, no
information is given about their other children. Christoph Mendel was
seriously ill often and for long periods of time. He died on January 3,
1845. His funeral took place three days later after a service in All
Saints Church. At least until 1929, there was a cast iron cross on his
grave.
Translation:
Ewa Hordyniak
|
Księgi parafialne kościoła pw. Wszystkich Świętych
familysearch.org
|
|
|
20
[listopada] 1813 w Eisengiesserey pochowano Frantza, syna rzeźbiarza
Christopha Mendla, zmarłego 18 [listopada] na kolki.
138. Gleiwitz, den 25 April Dorothea, Wittwe des verstorbenen
Bildhauers Christoph Mendel, geboren Schuch, starb den
zweiundzwanzigsten April Nachmittag 4 Uhr Alter 83 Jahre
Altersschwäche
|
|
Nagrobek
symboliczny – 2023 |
|
[1]
Archiwum Państwowe w Katowicach,
Oddział w Gliwicach, Akta rodzin gliwickich
|
|