|
Cmentarz Hutniczy w Gliwicach /
Der Hüttenfriedhof
in Gleiwitz
Biografie pochowanych osób / Biografien
|
|
Richard
Wachler
28.10.1829 – 11.12.1879
Montanhistorisches
Dokumentationszentrum
(montan.dok)
beim
Deutschen
Bergbau-Museum
Bochum/Bergbau-Archiv
(BBA)
50/39.066
Quelle |
|
Urodził
się w Ozimku jako syn Henryki Augusty z domu Kriegar i Ludwika
–
inspektora hutniczego, wielkiego autorytetu naukowego w zakresie wiedzy o
górnośląskim przemyśle hutniczym.
Po szkole w rodzinnej
miejscowości, uczył się w gimnazjum w Opolu, a następnie w Nysie gdzie
złożył egzamin maturalny. W 1850 roku powrócił do Ozimka gdzie zaczął
zgłębiać tajniki hutnictwa. Po rocznej służbie wojskowej został
skierowany przez nadradcę górniczego Reila do Huty Gliwickiej, gdzie już
po roku przygotował innowacyjną pracę na temat formowania w glinie.
Następnie pracował kolejno w kilku hutach i jednocześnie uzupełnił
studia w Berlinie.
Mimo że przenoszony był
wielokrotnie do różnych hut, nie tracił nigdy kontaktu z Hutą Gliwicką – w sumie służył jej ponad 20 lat. Był jednym z wybitniejszych hutników
swojej epoki.
Zmarł
11 grudnia 1879 roku po długiej chorobie (OW
nr 148 z 16.12.1879 r.), a jego uroczysty pogrzeb na
Cmentarzu Hutniczym w
Gliwicach odbył się 14 grudnia.
|
|
Richard Wachler ist als Sohn des Stahlinspektors
Ludwig
und
Henriette
Auguste
(geb.
Kriegar)
geboren.
Lernte
am
Gymnasium
in
Oppeln
(Opole)
und
Neisse
(Nysa),
wo er
das
Abitur
machte.
1850
kehrte
nach
Malapane
(Ozimek)
zurück,
wo er
begann
die
Geheimniße
der
Metallurgie
zu
erforschen.
Nach
jährlichen
Militärdienst
wurde in
die
Gleiwitzer
Hütte
geschickt,
wo er
eine
innovative
Arbeit
zum
Thema
Lehmformen
vorbereitete.
Er
arbeitete
anschließend
in
mehreren
Stahlwerken
und
gleichzeitig
ergänzte
sein
Studium
in
Berlin.
Trotzdem hat er niemals den Kontakt zu der
Gleiwitzer Hütte verloren
– er diente ihr über 20 Jahren. Er war einer der
bedeutensten Metallurgen seiner Zeit.
Übersetzung: Krystyna Koch
|
|
Richard Wachler was born as a son of Ludwig the metallurgy
inspector and Henriette Auguste nee Kriegar. He studied in the secondary
school in Oppeln (Opole) and Neisse (Nysa), where he passed mature exam.
In 1850 he returned to Malapane (Ozimek), where he started to explore
knowledge in metallurgy. After one-year of military service he was
employed in Gleiwitz (Gliwice) Steelwork, where within one year he
presented the project on novelty loam moulding. Then he worked in a few
steelworks and at the same time he perfected his knowledge in Berlin.
Despite that he was always in touch with Gleiwitz
Steelwork
– he served it for 20 years. He was one of the famous metallurgist
of those years.
Translation:
Ewa
Hordyniak
|
Rysunki Wachlera jako ucznia szkoły hutniczej w
Ozimku
Archiwum Państwowe w Katowicach – OBB 200488
Był
dwukrotnie
żonaty. 26
maja
1862 roku ożenił się z Valeską Richter (10.07.1843 –
15.12.1870),
córką gliwickiego kupca. Mieli dwie córki: Gertrud (12.03.1863
–
30.06.1887) i Valeskę (ur. 24.05.1865).
Po śmierci
pierwszej
żony, 22
maja 1874
roku ożenił
się z Liną
Freiin von Schleinitz
(ur. 29.06.1837 –
Krywałd).
|
fotografia
w
niepublikowanym
albumie
zdjęć
Wilhelma
Beermanna
znajdującym
się w
Muzeum w
Gliwicach
|
Valesca
Richter
–
pierwsza żona Wachlera
fotografia Wilhelma Beermanna z
niepublikowanego albumu
znajdującego się w Muzeum w Gliwicach |
|
[4]
str. 280
„...11
grudnia zmarł królewski inspektor hutniczy Wachler. Od dwudziestu
siedmiu lat, napisano w nekrologu przygotowanym przez urzędników
huty, związany z nami wspólną pracą, zmarły pozyskał
powszechną sympatię i poważanie w różnych kręgach dzięki
nadzwyczajnej obowiązkowości, bardzo honorowemu charakterowi,
przychylności i przyjaznej otwartości wobec wszystkich, z którymi
się stykał. W annałach Glasera (Annalen für
Gewerbe und Bauwesen) nekrolog ogłosiły następujące zakłady
hutnicze: „Aktiengesellschaft Phönix für
Bergbau und Hüttenbetrieb”
z Laar koło Ruhrort, „Gutehoffnunghütte”, „Aktienverein
für
Bergbau und Hüttenwesen
AG” z Duisburg-Hochfeld, „Hörder
Bergwerks- und Hüttenverein”
z Hörder,
„AG
Bergwerksverein Friedrich-Wilhelmshütte”
z Mühlheim
nad Ruhr.
W nekrologu napisano: Richard Wachler urodził się 28 października
1829 roku w Malapane na Górnym Śląsku, przy fiskalnej hucie, którą
kierował jego ojciec, słynny królewski radca górniczy Ludwig
Wachler. Po ukończeniu szkoły realnej w 1851 roku zwrócił się, idąc
za przykładem ojca, ku hutnictwu żelaza i w 1852 roku złożył
egzamin na królewskiego kandydata. Napisana w 1853 roku praca o
formierni gliny znalazła szczególne uznanie jego przełożonych. Po
ukończeniu studiów uniwersyteckich w 1857 roku złożył egzamin na
elewa i został zatrudniony w fiskalnych zakładach w Gliwicach, Królewskiej
Hucie i Strzybnicy. W 1860 roku Wachlera awansowano na mistrza
hutniczego i zatrudniono w Gliwicach, w 1863 roku powołano go do
kierowania zakładem „Saynerhütte”,
a po sprzedaży tej huty w 1864 roku przeniesiono do Królewskiej
Odlewni Żelaza w Berlinie na stanowisko kierownika zakładu. Tamże w
1868 roku mianowano go inspektorem hutniczym. Po rozwiązaniu berlińskiej
odlewni, odrzuciwszy szereg ofert wstąpienia na służbę prywatną,
które składano, wiedząc o jego świetnych osiągnięciach w
odlewni, Wachler został przeniesiony do Gliwic. Jak wielkim poważaniem
i zaufaniem władz cieszył się zmarły, świadczy fakt powołania go
przez ministerstwo robot publicznych, handlu i przemysłu do
kierowania porównawczymi badaniami jakościowymi reńsko-westfalskich
i zagranicznych odlewni surówek żelaza. Powszechne uznanie zasług
Richarda Wachlera, spowodowało niechęć zażartych fanatyków
wolnego handlu, którzy pod płaszczykiem anonimowości usiłowali
rzucić na niego podejrzenia i zniesławić tego pracowitego i
dzielnego urzędnika państwowego, wypełniającego swoje obowiązki w
najbardziej ścisłym tego słowa znaczeniu. Tą akcją starano się
osłabić pozytywne wrażenie wyników jego badań i postawić w
cieniu kwestię produktu krajowego. Udało się, niestety, z
powodzeniem dopiec do żywego uczciwemu człowiekowi. W prywatnej
korespondencji dał Wachler upust swojemu rozżaleniu z powodu
doznanych obelg. Mimo to przedstawiciele zjednoczonych zakładów
cenili w nim nie tylko pilnego i sprawdzonego fachowca gorliwie
wykonującego swoje obowiązki, ale i wspaniałego, uczuciowego człowieka,
którego zalety towarzyskie na zawsze pozostaną w pamięci ogółu.
Niestety przedwczesna śmierć nie pozwoliła na kontynuację dzieła
Wachlera. Pogrążeni w głębokim smutku wspominamy jego dokonania.
Cześć jego pamięci!”...
|
Nagrobek symboliczny – 2010 |
|
[1]
Wachler E.,
Chronik
der Familie Wachler; Jena 1910
[2]
Schmidt
J., Hutnicy,
artyści, modelierzy oraz twórcy górnośląskiego hutnictwa,
[w:] Rocznik
Muzeum w Gliwicach, t.X, Gliwice 1995
[3]
Archiwum Państwowe w Katowicach, Oddział w Gliwicach, Akta rodzin gliwickich
[4]
Nietsche B., Historia miasta Gliwice, przekł. S.Rosenbaum,
Gliwice 2011
Roczniki Muzeum w Gliwicach |
|