Cmentarz Hutniczy w Gliwicach / Der Hüttenfriedhof in Gleiwitz

Biografie pochowanych osób / Biografien

 

 

Richard Wachler

28.10.182911.12.1879

 

 


Montanhistorisches Dokumentationszentrum (montan.dok)
beim Deutschen Bergbau-Museum Bochum/Bergbau-Archiv (BBA) 50/39.066
Quelle
 

Urodził się w Ozimku jako syn Henryki Augusty z domu Kriegar i Ludwika inspektora hutniczego, wielkiego autorytetu naukowego w zakresie wiedzy o górnośląskim przemyśle hutniczym.

Po szkole w rodzinnej miejscowości, uczył się w gimnazjum w Opolu, a następnie w Nysie gdzie złożył egzamin maturalny. W 1850 roku powrócił do Ozimka gdzie zaczął zgłębiać tajniki hutnictwa. Po rocznej służbie wojskowej został skierowany przez nadradcę górniczego Reila do Huty Gliwickiej, gdzie już po roku przygotował innowacyjną pracę na temat formowania w glinie. Następnie pracował kolejno w kilku hutach i jednocześnie uzupełnił studia w Berlinie.

Mimo że przenoszony był wielokrotnie do różnych hut, nie tracił nigdy kontaktu z Hutą Gliwicką – w sumie służył jej ponad 20 lat. Był jednym z wybitniejszych hutników swojej epoki.

Zmarł 11 grudnia 1879 roku po długiej chorobie (OW nr 148 z 16.12.1879 r.), a jego uroczysty pogrzeb na Cmentarzu Hutniczym w Gliwicach odbył się 14 grudnia.

 


Richard Wachler ist als Sohn des Stahlinspektors Ludwig und Henriette Auguste (geb. Kriegar) geboren. Lernte am Gymnasium in Oppeln (Opole) und Neisse (Nysa), wo er das Abitur machte. 1850 kehrte nach Malapane (Ozimek) zurück, wo er begann die Geheimniße der Metallurgie zu erforschen. Nach jährlichen Militärdienst wurde in die Gleiwitzer Hütte geschickt, wo er eine innovative Arbeit zum Thema Lehmformen vorbereitete. Er arbeitete anschließend in mehreren Stahlwerken und gleichzeitig ergänzte sein Studium in Berlin.

Trotzdem hat er niemals den Kontakt zu der Gleiwitzer Hütte verloren er diente ihr über 20 Jahren. Er war einer der bedeutensten Metallurgen seiner Zeit.

Übersetzung: Krystyna Koch

 

Richard Wachler was born as a son of Ludwig the metallurgy inspector and Henriette Auguste nee Kriegar. He studied in the secondary school in Oppeln (Opole) and Neisse (Nysa), where he passed mature exam. In 1850 he returned to Malapane (Ozimek), where he started to explore knowledge in metallurgy. After one-year of military service he was employed in Gleiwitz (Gliwice) Steelwork, where within one year he presented the project on novelty loam moulding. Then he worked in a few steelworks and at the same time he perfected his knowledge in Berlin.

Despite that he was always in touch with Gleiwitz Steelwork he served it for 20 years. He was one of the famous metallurgist of those years.

Translation: Ewa Hordyniak

 

 

Rysunki Wachlera jako ucznia szkoły hutniczej w Ozimku

Archiwum Państwowe w Katowicach – OBB 200488

 

 

 

 

 

 

Był dwukrotnie żonaty. 26 maja 1862 roku ożenił się z Valeską Richter (10.07.1843 – 15.12.1870), córką gliwickiego kupca. Mieli dwie córki: Gertrud (12.03.1863 – 30.06.1887) i Valeskę (ur. 24.05.1865).

Po śmierci pierwszej żony, 22 maja 1874 roku ożenił się z Liną Freiin von Schleinitz (ur. 29.06.1837 – Krywałd).

fotografia w niepublikowanym albumie zdjęć Wilhelma Beermanna znajdującym się w Muzeum w Gliwicach


Valesca Richter pierwsza żona Wachlera
fotografia Wilhelma Beermanna z niepublikowanego albumu znajdującego się w Muzeum w Gliwicach

 

[4] str. 280

„...11 grudnia zmarł królewski inspektor hutniczy Wachler. Od dwudziestu siedmiu lat, napisano w nekrologu przygotowanym przez urzędników huty, związany z nami wspólną pracą, zmarły pozyskał powszechną sympatię i poważanie w różnych kręgach dzięki nadzwyczajnej obowiązkowości, bardzo honorowemu charakterowi, przychylności i przyjaznej otwartości wobec wszystkich, z którymi się stykał. W annałach Glasera (Annalen für Gewerbe und Bauwesen) nekrolog ogłosiły następujące zakłady hutnicze: „Aktiengesellschaft Phönix für Bergbau und Hüttenbetrieb z Laar koło Ruhrort, Gutehoffnunghütte”, „Aktienverein für Bergbau und Hüttenwesen AG” z Duisburg-Hochfeld, „Hörder Bergwerks- und Hüttenverein” z Hörder, „AG Bergwerksverein Friedrich-Wilhelmshütte” z Mühlheim nad Ruhr.

W nekrologu napisano: Richard Wachler urodził się 28 października 1829 roku w Malapane na Górnym Śląsku, przy fiskalnej hucie, którą kierował jego ojciec, słynny królewski radca górniczy Ludwig Wachler. Po ukończeniu szkoły realnej w 1851 roku zwrócił się, idąc za przykładem ojca, ku hutnictwu żelaza i w 1852 roku złożył egzamin na królewskiego kandydata. Napisana w 1853 roku praca o formierni gliny znalazła szczególne uznanie jego przełożonych. Po ukończeniu studiów uniwersyteckich w 1857 roku złożył egzamin na elewa i został zatrudniony w fiskalnych zakładach w Gliwicach, Królewskiej Hucie i Strzybnicy. W 1860 roku Wachlera awansowano na mistrza hutniczego i zatrudniono w Gliwicach, w 1863 roku powołano go do kierowania zakładem „Saynerhütte”, a po sprzedaży tej huty w 1864 roku przeniesiono do Królewskiej Odlewni Żelaza w Berlinie na stanowisko kierownika zakładu. Tamże w 1868 roku mianowano go inspektorem hutniczym. Po rozwiązaniu berlińskiej odlewni, odrzuciwszy szereg ofert wstąpienia na służbę prywatną, które składano, wiedząc o jego świetnych osiągnięciach w odlewni, Wachler został przeniesiony do Gliwic. Jak wielkim poważaniem i zaufaniem władz cieszył się zmarły, świadczy fakt powołania go przez ministerstwo robot publicznych, handlu i przemysłu do kierowania porównawczymi badaniami jakościowymi reńsko-westfalskich i zagranicznych odlewni surówek żelaza. Powszechne uznanie zasług Richarda Wachlera, spowodowało niechęć zażartych fanatyków wolnego handlu, którzy pod płaszczykiem anonimowości usiłowali rzucić na niego podejrzenia i zniesławić tego pracowitego i dzielnego urzędnika państwowego, wypełniającego swoje obowiązki w najbardziej ścisłym tego słowa znaczeniu. Tą akcją starano się osłabić pozytywne wrażenie wyników jego badań i postawić w cieniu kwestię produktu krajowego. Udało się, niestety, z powodzeniem dopiec do żywego uczciwemu człowiekowi. W prywatnej korespondencji dał  Wachler upust swojemu rozżaleniu z powodu doznanych obelg. Mimo to przedstawiciele zjednoczonych zakładów cenili w nim nie tylko pilnego i sprawdzonego fachowca gorliwie wykonującego swoje obowiązki, ale i wspaniałego, uczuciowego człowieka, którego zalety towarzyskie na zawsze pozostaną w pamięci ogółu. Niestety przedwczesna śmierć nie pozwoliła na kontynuację dzieła Wachlera. Pogrążeni w głębokim smutku wspominamy jego dokonania. Cześć jego pamięci!”...

 

 

 

 

Nagrobek symboliczny – 2010

 

 

[1] Wachler E., Chronik der Familie Wachler; Jena 1910

[2] Schmidt J., Hutnicy, artyści, modelierzy oraz twórcy górnośląskiego hutnictwa, [w:] Rocznik Muzeum w Gliwicach, t.X, Gliwice 1995

[3] Archiwum Państwowe w Katowicach, Oddział w Gliwicach, Akta rodzin gliwickich

[4] Nietsche B., Historia miasta Gliwice, przekł. S.Rosenbaum, Gliwice 2011

Roczniki Muzeum w Gliwicach