|
Cmentarz Hutniczy w
Gliwicach
Realizacje
|
Der Hüttenfriedhof
in Gleiwitz
Umsetzung
|
|
|
Biografie
Biographien
|
Wykazy osób
Listen
|
Historia
Geschichte
|
Realizacje
Umsetzung
|
Dokumentacja
Dokumentation
|
Ogrodzenie
Friedhofszaun
|
Krzyż
Kreuz
|
Lapidarium
Lapidarium
|
Ogrodzenie – historia,
projekt, realizacja
Rys
historyczny
Wokół huty i odlewni powstała dzielnica Eisengießerei – z
własną szkołą, gospodą.
W
1808 r. Zarząd huty założył dla pracowników cmentarz.
Zaprojektowany został na planie prostokąta
–
rozplanowany symetrycznie w stosunku
do obsadzonej drzewami głównej alei i stał się
miejscem ostatniego spoczynku dla wielu prominentnych osobistości
związanych z gliwickim przemysłem.
Jeszcze w
roku 1949 cmentarz był wprawdzie lekko
zaniedbany, ale nie zniszczony, odbywały
się tam jeszcze pochówki. Później
cmentarz pozbawiony odgórnej opieki,
został wydany na pastwę złodziei, którzy
płyty granitowe i marmurowe
odsprzedawali jako kamień, a unikatowe
elementy żeliwne oddawali na złom.
Wg
opowiadań osób mieszkających w
sąsiedztwie oryginalne ogrodzenie
wywiózł i przywłaszczył sobie (...)
Później cmentarz ogrodzono siatką
drucianą w ramach z kątowników,
mocowanych do szyn stalowych
zakotwionych w fundamencie. W ostatnich
latach i ona stała się przedmiotem
grabieży.
|
Założenia opracowania
Zachowało się niewiele fotografii
obrazujących wygląd rzeczywisty cmentarza,
ale
wiadomo jak wyglądało oryginalne
ogrodzenie. Niestety w chwili obecnej
zaprojektowanie ogrodzenia żeliwnego jest z
uwagi na plagę kradzieży zbyt ryzykowne.
Po
przeprowadzeniu wizji ogrodzeń kościołów,
cmentarzy i parków z tego samego okresu
historycznego zdecydowałam się na
zaprojektowanie ogrodzenia w formie muru
kamiennego z prześwitami zamkniętymi
przęsłami stalowymi
nawiązującymi rysunkiem do ogrodzenia
oryginalnego.
Początkowo
przewidywałam mur ceglany – jak w podobnym
cmentarzu ewangelickim w dzielnicy Borsig w
Zabrzu-Biskupicach, jednak na korzyść
kamienia przemówiła możliwość wykorzystania
zachowanej konstrukcji istniejącego do
niedawna ogrodzenia (nie było to już
ogrodzenie oryginalne, jednak wykorzystanie
tej konstrukcji dobrze osadzonej w
fundamencie, pozwoliło zminimalizować
prace).
|
Elementy ogrodzenia:
Brama: Przewiduje się tylko
jeden wjazd na teren cmentarza – od strony
ulicy Robotniczej – bramą szerokości
3 m.
Furtki: Projektowane są dwie
furtki na zamknięciach centralnej alei.
Przęsła murowane: Mur z kamienia łamanego
grubości 20-
25 cm
posadowiony na istniejącym fundamencie,
wzmocniony w fugach co ok.
50 cm
prętami o
12 mm
przyspawanymi do istniejących szyn. Słupy 40
x
40 cm
– murowane z
kamienia wokół istniejących rdzeni
kotwionych w fundamencie, w miejscach gdzie
brak istniejących szyn, należy wykonać
rdzenie żelbetowe zbrojone 4fi16.
Przęsła z miejscem na wmurowanie tablic:
Słupy j.w. Mur o grubości wyjściowej max
20 cm
, z „parapetami” stabilizującymi wmurowane w
przyszłości tablice. Zaleca się zagęszczone
zbrojenie fug – co ok. 25- 30 cm.
Przęsła ażurowe: Projektowane
przęsła nawiązują do rysunku ogrodzenia
oryginalnego. Zaprojektowano 3 typy
wymiarowe, aby jak najlepiej wpasować się w
zastane rozstawy rdzeni.
Tablice informacyjne: Z uwagi na historyczny
charakter cmentarza i małą o nim wiedzę,
niezbędne wydaje się umieszczenie na
cmentarzu tablic informacyjnych. Proponuje
się miejsce na tle przybudowanego z zewnątrz
do ogrodzenia budynku gospodarczego – w
narożniku północno-wschodnim. Projekt tablic
stanowi przedmiot odrębnego opracowania.
Portyk: W obecnej sytuacji odbudowa kaplicy
grobowej zamykającej aleję od strony
południowo-zachodniej
nie wydaje uzasadniona, proponuje się
natomiast wybudowanie w tej jej części,
która znajdowała się w obrębie cmentarza,
portyku o dwóch szeregach kolumn i
proporcjach frontonu kaplicy. Wybudowanie
tego portyku, umieszczenie w nim
elektronicznego punktu
informacyjnego oraz
sprowadzenie na cmentarz posągów „lwów
czuwających” stanowić będzie ukoronowanie
prac rekonstrukcyjnych na cmentarzu.
|
Inwentaryzacja
Rysunek zestawczy
Rozwinięcia
Przęsła ażurowe
Przęsła ażurowe
Brama i furtka
Tablice
informacyjne
Realizacja
2006
9.03.2006 |
26.03.2006 |
|
|
6.04.2006 |
14.05.2006 |
24.05.2006 |
10.08.2006 |
6.10.2006 |
6.10.2006 |
|
|