Historia Gliwic to przede wszystkim ludzie, którzy w ciągu wieków nie tylko w niej uczestniczyli, ale też na nią wpływali, kształtowali, podejmując takie, a nie inne decyzje. To właśnie ludzie stanowią o mieście, tworzą je, a ich życie i działalność przekłada się na niepowtarzalny klimat miejsca, swoiste genius loci. Dzięki ludziom miasto to miejsce z historią, a nie pusty zbiór cegieł i betonu, pozbawiony sensu. Gliwicki Leksykon Historyczny poświęcony jest właśnie im – ludziom, których łączy nasze miasto, działanie dla dobra i na rzecz Gliwic, tworzącej je społeczności. Byli wśród nich zarówno mieszkający w nadkłodnickim grodzie z dziada pradziada, jak i przyjezdni, przygnani dynamiką nowoczesnych przemian – związanych czy to z industrializacją, czy wojenną tułaczką. Nie brakowało takich, którzy w Gliwicach osiedli tylko na chwilę, kilka lub kilkanaście lat, by następnie gdzieś dalej szukać swojego miejsca na ziemi. Wreszcie ci, którzy znaleźli się tutaj po hekatombie II wojny światowej i zmianie granic, kiedy to w 1945 roku Gliwice stały się częścią powojennej Polski. Każdy z mieszkańców, tych bliższych i bardziej oddalonych od nas w czasie, to osobna, nierzadko tragiczna opowieść. Byli wśród nich zarówno Niemcy, jak i Polacy, mężczyźni i kobiety, katolicy, Żydzi, protestanci, prawosławni, niewierzący, przybysze z głębi Prus, niemieccy osadnicy, Polacy wygnani z Kresów, poszukujący pracy mieszkańcy innych rejonów naszego kraju, czy wreszcie młodzi studenci Politechniki, którą wyrwał ze Lwowa i osadził na Śląsku, w Gliwicach, pojałtański „nowy ład”. Leksykon rozpoczynają biogramy trzydziestu postaci, a życiorysy następnych są już opracowywane. W pierwszym rzędzie autorzy skupili się na okresie najbliższym współczesności, stąd dominują osoby związane z miastem w drugiej połowie XX wieku. W następnej kolejności pojawią się postaci z czasów bardziej odległych.
Z pomocą Gliwickiego Leksykonu Historycznego pragniemy przypomnieć życiorysy ludzi najbardziej zasłużonych dla naszego miasta. To jest przyświecająca nam idea, i kryterium, w oparciu o które realizujemy nasze przedsięwzięcie. Nie chodzi nam bowiem o ludzi znanych, czy „światowej sławy”, ale o tych, bez których historia Gliwic, tego konkretnego miasta na mapie, potoczyłaby się nie tylko inaczej, ale byłaby po prostu uboższa, mniej warta tego, by o niej pamiętać. Nie dzielimy osób dla Gliwic zasłużonych na „swoich” i „obcych”, na „prawdziwych” gliwiczan i „przyjezdnych”. Przeciwnie, chcemy uhonorować wszystkich, którzy ofiarowali miastu to, co mieli najlepszego, bez względu na to, czy się nim urodzili i czy w Gliwicach pozostali na zawsze. Przypominamy tych co łączą, nie dzielą. W Leksykonie znajdą się wyłącznie ci, których karta życia jest już zamknięta, ale pamięć o ich dokonaniach, pamięć, która jest rodzajem wdzięczności potomnych, nigdy zatrzeć się nie powinna.
